Gisteren was het 21 december, de kortste dag van het jaar. Het is gebruikelijke dat dan in België en Nederland ook de verkiezing van het “woord van het jaar” wordt bekendgemaakt. In Nederland won dit jaar “prikspijt”. In België “knaldrang”: de opgekropte zin om weer eens een groot feest te vieren. Allebei de woorden hebben natuurlijk te maken met Corona. 

Maar zegt de keuze ook iets over de culturele verschillen tussen België en Nederland? 
Ik stelde die open vraag op Twitter, en kreeg honderden reacties. Volgens sommigen spreekt in "knaldrang" de rooms-katholieke bourgondische levensvreugde. In "prikspijt" zou het donkere protestantse besef van de erfzonde schuilen. Ik werd zelfs gebeld door de Belgische Radio 1 om dit vraagstuk toe te lichten.  Ik benadrukte daarbij de meerdere mogelijke betekenissen van "prikspijt": spijt dat je gevaccineerd bent of spijt dat je juist niet je prik hebt gehad. “Als je op intensieve zorg ligt omdat je niet geprikt bent, dan pas heb je prikspijt”, zo haalde ik mijn minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge aan.

U oordeelt natuurlijk zelf. Maar feit is dat de Corona-pandemie de Nederlandse taal heeft verrijkt. Vorig jaar waren “anderhalvemetersamenleving” en “knuffelcontact” de Nederlandse en Belgische winnaars. Zelf ben ik wel gecharmeerd van het woord “oppepprik”. Met vier “p’s” een mooi scrabblewoord ook. Spitsvondiger ook dan het verengelste “boosterprik”. Een vriend van mij suggereerde als winnaar “lagelandennostalgie”, naar aanleiding van de veelbesproken uitspraken in juli dit jaar van een bekende Belgische politicus. Ik onthoud mij van commentaar :-) , het is niet aan mij om publiekelijk de Belgische binnenlandse politiek te recenseren. En ik hoorde ook “Noalangdribbel”, die verwijst naar de Nederlandse linkerspits die uitblinkt bij Club Brugge.  

Lockdown

De woordspelletjes kunnen niet verbloemen dat velen van ons ook dit jaar weer door Corona sobere feestdagen vieren. Ik leef mee met al die mensen die daar verdriet om hebben. 
In Nederland is tot een strenge lockdown besloten, om de Omicron variant te beteugelen: niet-essentiële winkels en restaurants zijn dicht. En ook in België gelden straffe regels voor thuiswerken en evenementen. Minister-president Rutte en Belgische burgemeesters hebben gisteren Nederlanders opgeroepen om niet naar het restaurant te gaan in België of de grens over te gaan om te funshoppen. Laten we ons aan die oproepen houden.

Mijn collega’s op de ambassade en ik wensen u en uw naasten een goede kerst en een gelukkig 2022. Want we hebben allemaal knaldrang. 

Pieter Jan Kleiweg de Zwaan
Ambassadeur